[PDF] Suwerenność finansowa – polska racja stanu i interes narodowy - Stanisław Jan Adamczyk

Autor: Stanisław J. Adamczyk

Tytuł: SUWERENNOŚĆ FINANSOWA – POLSKA RACJA STANU I INTERES NARODOWY

Słowa kluczowe: suwerenność, kryzys zadłużenia, strefa EURO, dług publiczny, konkurencyjność, jednostkowe koszty pracy, finanse publiczne, emisja pieniądza, bezrobocie, interes narodowy

Dyscyplina: EKONOMIA

Typ dokumentu: ARTYKUŁ

E-mail autora: stas.j.adam@gmail.com

Streszczenie: Artykuł dotyka problemu omijanego przez ekonomistów głównego nurtu – negatywnych konsekwencji społecznych i gospodarczych braku własnej waluty oraz możliwości prowadzenia narodowej polityki pieniężnej. Temat ten jest szczególnie ważny wobec rozważań Polski na temat przystąpienia do wspólnego obszaru płatniczego UE. Wykorzystując jako przedmiot badania aktualny europejski kryzys zadłużenia Autor pokazuje Czytelnikowi, że przyczyny problemów południowych peryferii strefy EURO wynikają nie „z życia ponad stan” lecz przede wszystkim z powodu braku własnej waluty. Kraje południa Europy wskutek pochopnej rezygnacji z możliwość prowadzenia własnej polityki pieniężnej utraciły w sposób niezawiniony własną konkurencyjność gospodarczą (możliwość wpływania na jednostkowe koszty pracy) względem dominującej eksportowej gospodarki niemieckiej. Kraje południa Europy stały się „więźniami strefy EURO”, gdyż nie jest możliwe prowadzenie tej samej polityki pieniężnej dla krajów o różnym poziomie inflacji i konkurencyjności. Prędzej czy później kraje o wyższej stopie inflacji niż cel inflacyjny EBC utracą swoją konkurencyjność i zostają dłużnikami dominujących gospodarek – eksporterów kapitału. Brak jest rekompensat za utratę konkurencyjności ze wspólnego budżetu UE. W artykule zwraca się uwagę na konsekwencje społeczne istniejącego „modelu niezależności NBP” oraz „zakazu finansowania deficytu budżetowego przez NBP”. Na zakończenie Autor definiuje pojęcie „suwerenności finansowej”.

Author: Adamczyk Stanisław J., PhD student

Title: FINANCIAL SOVEREIGNTY – POLISH REASON OF STATE AND NATIONAL INTEREST (Suwerenność finansowa – polska racja stanu i interes narodowy)

Source: Pieniadze i Wiez (Money and Social Bond) year: 2013, vol.: XVI, number: 2(59), pages: 17–34

Keywords: sovereignty, debt crisis, euro zone, public debt, competitiveness, unit labor costs, public finance, issue of money, unemployment, national interest

Discipline: ECONOMICS

Language: POLISH

Document type: ARTICLE

E-mail: stas.j.adam@gmail.com

Abstract: The article addresses the problem ignored by mainstream economists – the negative social and economic consequences of the lack of own currency and the ability to conduct a national monetary policy. This issue is particularly important to the discussion about Polish accession to the EU common payment area. Using as a subject of study current European debt crisis the Author shows the Reader that the causes of the problems of southern outskirts of the euro zone does not arise „from living beyond their means”, but most of all because of the lack of own currency. Countries of southern Europe, as a result of hasty abandonment of the opportunity to conduct their own monetary policy, lost their own economic competitiveness (ability to influence the unit labour costs) in relation to the dominant German export economy. The countries of southern Europe have become „prisoners of the euro zone”, because it is not possible to conduct the same monetary policy for countries with different levels of inflation and competitiveness. Sooner or later, countries with a higher rate of inflation than the ECB’s inflation target will lose their competitiveness and become indebted to the dominant economies – exporters of capital. There is no compensation for the loss of competitiveness from the common EU budget. The article draws attention to the social consequences of the existing „independence of the NBP” model and the „prohibition of monetary financing of the budget deficit by the National Bank of Poland”. In the end the Author defines the term „financial sovereignty”.