[PDF] Wolność gospodarcza w teorii – zarys analizy ekonomiczno-prawnej - Piotr Kubiński

Autor: dr Piotr Kubiński

Tytuł: Wolność gospodarcza w teorii – zarys analizy ekonomiczno-prawnej

Słowa kluczowe: wolność, wolność gospodarcza, gospodarka rynkowa, przedsiębiorczość, przedsiębiorca, działalność gospodarcza, Unia Europejska

Dyscyplina: EKONOMIA, PRAWO

Typ dokumentu: ARTYKUŁ

Miejsce zatrudnienia autora tekstu: Piotr Kubiński, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Wydział Prawa i Administracji, Katedra Prawa Cywilnego, ul. Warszawska 98, 10–702 Olsztyn

E-mail autora: kupio@gazeta.pl

Streszczenie: Wolność jest naturalnym atrybutem człowieka, jednak jego życie i zachowanie podlegają społecznej organizacji. Wolność jednostki to nie tylko możliwość wyboru przy podejmowaniu przez niego działań, ale również jego odpowiedzialność w tym zakresie. Wolność tak rozumiana nie może mieć charakteru absolutnego, gdyż oznaczałoby to w rezultacie zaprzeczenie wolności osobistej człowieka. Człowiek jest więc poddany określonym regułom postępowania, które powinien respektować, mimo że może to mieć wpływ na jego wolność. Przyczyny i zakres ograniczeń, a niekiedy nawet wyłączeń w sferze wolności człowieka, mogą być rozmaite. Zawsze w takich sytuacjach dochodzić może do kolizji między wolnością człowieka a innymi wartościami i dobrami. W gospodarce rynkowej nie sposób kwestionować wolności gospodarczej. Wolność ta ma charakter względny, bowiem istnieje w granicach wyznaczonych przez rynek i stanowione prawo. Od struktur państwa, które wykonują władzę ustawodawczą i wykonawczą zależy, ile jest wolności gospodarczej w danym państwie. Wolność jest niejednokrotnie trudniejsza niż jej zdobywanie, jest często zadaniem trudnym, gdy uznajemy ją, jako element ładu prawnego bądź ekonomicznego. Wolność gospodarcza w płaszczyźnie ekonomicznej i prawnej nie zależy od deklaracji, że taka wolność istnieje, ale wymaga przede wszystkim stworzenia jak najlepszych mechanizmów rynkowych w gospodarce oraz stworzenia w tym zakresie odpowiednich regulacji prawnych. W Polsce od wprowadzenia wolnego rynku ma miejsce wolność gospodarcza. Zadaniem struktur państwa jest zapewnienie funkcjonowania zasady wolności gospodarczej. Ustawodawca ma chronić prawa przedsiębiorców wynikające z zasady swobody gospodarczej. Polska, jako państwo członkowskie Unii Europejskiej, powinna jeszcze bardziej skutecznie wprowadzać rozwiązania prawne dotyczące podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej. Należy również w tym zakresie podjąć działania zmieniające w gospodarce m.in. obciążenia publicznoprawne i system kontroli i nadzoru. Wolność gospodarcza służy nie tylko rozwojowi gospodarki, ale również stwarza podstawy demokratycznego państwa. Tak rozumiane silne państwo jest zarazem gwarantem wolności gospodarczej.

Author: Kubiński Piotr, PhD

Title: Economic freedom in theory – outline of economic and legal analysis (Wolność gospodarcza w teorii – zarys analizy ekonomiczno-prawnej)

Source: Pieniadze i Wiez (Money and Social Bond) year: 2014, vol.: XVII, number: 1(62), pages: 157–167

Keywords: freedom, economic freedom, market economy, entrepreneurship, entrepreneur, economic activity, the European Union

Discipline: ECONOMICS, LAW

Language: POLISH

Document type: ARTICLE

Publication order reference (First author's office address): Piotr Kubiński, Uniwersytet Warminsko-Mazurski Wydzial Prawa i Administracji, Katedra Prawa Cywilnego, ul. Warszawska 98, 10–702 Olsztyn, Poland

E-mail: kupio@gazeta.pl

Abstract: Freedom is a natural attribute of man, but his life and behaviour are subject to social organization. Freedom of the individual means not only to able to choose when making his actions, but also his responsibility in this regard. Freedom in this sense cannot be absolute, because it would result in the denial of personal liberty of man. Man is thus subjected to certain rules of conduct that should be respected, even though it may affect his freedom. The causes and scope of those restrictions, and sometimes even exclusions in the sphere of human freedom can be various. Always such situations may produce conflict between human freedom and other values and goods. In a market economy there is no way to challenge economic freedom. This freedom is relative, because it is situated within the limits set by the market and the law. On legislative and executive state structures depends how much economic freedom is in the country. Freedom is often more difficult than acquiring it, is often a difficult task when we consider it as a part of the legal or economic order. Economic freedom on the economic and legal level does not depend on declaration that such freedom exists, but it requires above all the creation of the best possible market mechanisms in the economy and relevant legal regulations. In Poland since the introduction of a free market there is economic freedom. The task of the structures of the state is to ensure the functioning of the principle of economic freedom. The legislator should protect the rights of entrepreneurs arising from the principle of economic freedom. Poland as a member state of the European Union should more effectively introduce legal solutions concerning taking up and pursuit of economic activity. In this regard it is also necessary to take action changing economy, among others: burden on public law and regulatory system. Economic freedom is not only economic development but also lays the foundations of a democratic state. Such understanding of a strong state is also a guarantor of economic freedom.