Joanna Ossowska - Wykorzystanie bodźców dźwiękowych w pomiarze postaw utajonych za pomocą primingu. Próba oceny trafności metody

dr Joanna Ossowska – psycholog, mediator, interwent kryzysowy oraz coach; specjalistka z zakresu psychologii społecznej oraz edukacji; absolwentka studiów podyplomowych z psychologii klinicznej (2020, Gdański Uniwersytet Medyczny), coachingu (2017, Wyższa Szkoła Bankowa), interwencji kryzysowej (2011, Dolnośląskie Centrum Psychoterapii, Wrocław), mediacji (2009, Krajowe Stowarzyszenie Mediatorów, Szczecin), negocjacji (2013, University of St. Andrews, Wielka Brytania).

Prezentowane w niniejszej pracy badania własne stanowią jedne z bardzo niewielu eksperymentów wykorzystujących inne niż wzrokowe bodźce do pomiaru postaw utajonych. Ich podstawowym założeniem był rozwój metody poprzedzania o zastosowanie bodźców w postaci dźwięku, zarówno w pojawiającej się wcześniej dwumodalnej (słuchowo-wzrokowej) wersji primingu, jak i zastosowanej po raz pierwszy jednomodalnej odmianie słuchowej. Celem badań była również weryfikacja możliwości zastosowania dźwięku do określenia nastawień automatycznych wobec konkretnych obiektów, nie zaś jedynie tendencji w postaci facylitacji, jak to miało miejsce we wcześniejszych eksperymentach wykorzystujących prymowanie ewaluacyjne oparte na słuchowych bodźcach poprzedzających. Analiza – zarówno w zakresie efektu primingu, jak i wskaźników postawy utajonej (tak relatywnej jak i jednostkowej) – sugeruje możliwość skutecznego wykorzystywania słuchowo-wzrokowej oraz słuchowej odmiany metody poprzedzania do pomiaru nastawień automatycznych. Książka stanowi nieco zmodyfikowaną część badawczą rozprawy doktorskiej obronionej na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego w 2019 roku.

Badań nad postawami utajonymi z wykorzystaniem primingu jest wiele, ale badań nad primingiem w modalności słuchowo-wzrokowej niewiele, a zaprezentowana w pracy metoda oparta wyłącznie na modalności słuchowej, gdzie wszystkie bodźce są prezentowane dźwiękowo – jest zdecydowanie nowatorska.

z recenzji prof. dr hab. Dominiki Maison

Autorka w swojej rozprawie poprawnie zbadała rzetelność i trafność wykorzystania bodźców dźwiękowych w metodzie primingu. Ten wkład jest nowatorski, ma znaczenie dla rozwoju badań. Można za pomocą opisywanego narzędzia badać grupy, które nie mogą reagować na bodźce wzrokowe lub nie potrafią czytać słów.

z recenzji dra hab. Norberta Maliszewskiego